Dowladda Somalia wey ka go’antahay in si hab furfuran oo isla xisaabtan ah uu ku dhaco Nidaamka Dastuurka dib u eegis loogu sameynayo.

0
183

Wasiirka Warfaafinta Mudane Mustafa Duhulow ayaa maanta ka hadlay horumarka laga sameeyey nidaamka Dastuurka dib u eegis loogu sameynayo oo Wasaaradda Garsoorka & Dastuurku ay hormuud ka tahay, isla makraana si hab furfuran, hufan oo isla xisaabtan leh u dhici doonto dib u eegista dastuurka, oo qeyb ka ah tiigsiga 2016ka.

29kii May ayey Golaha Wasiiradu ansixiyeen Guddiga Madaxbannaan ee Dib u eegista Dastuurka, oo ka kooban 5 qofood oo sumcad weyn ku dhex leh bulshada Soomaaliyeed. Barlamaanka ayaa dhowaan ka doodi doona guddigan si ay u ansixiyaan.

Wasiirka Garsoorka & Dastuurka, Mudane Farah Abdulkadir oo ka hadlayey arrinkan ayaa yiri “Bacdamaa sanadka 2014 uu ahay sanadkii waxqabadka, Dowladdu waxey wadaa qorshihii guddiga madaxabannaan ee Dastuurka ay ku howlgali lahaayeen si ay u guda galaan howlahooda muhiimka ah. Qorshahan ayaa waxaa ka mid ah sidii guddiga loogu heli lahaa xafiis, inay helaan dhammaaan dokumentiyadii hore oo dhan ee ka saacidaya howshooda, shirar ay la yeeshaan golaha wasiirada iyo baarlamaanka oo la filayo usbuuca labaad ee July, ka dibna ay xiriir la sameeyaan dhammaan hay’adaha dastuuriga ah ee dalka oo ay macluumaad iyo talo ka helaan, ka dibna waxey la tashiyo la sameyn doonaan maamulada dalka ka jira oo tallooyinkooda muhiim yihiin, ka dibna qorshahaas golaha wasiirada ayaa ansixin doona, loona gudbin doono Baarlamaan ka hor inta aan la xirin 20ka July. Qorshahan ayaa ka dib waxaa lala wadaagi doonaa shacabka oo Guddiga Madaxabannaan si rasmi ah loo caleemo saari doono.”

Wasiirka Garsoorka oo ka hadlayey ujeedka qorshahan ayaa yiri “Ujeedada qorshahan ayaa ah in si haf furfuran, hufan oo isla xisaabtan ah loo fuliyo barnaamijka si shacabka loola wadaago qorshaha isla markaana loo abuuro marxalad kalsooni lagu qabi karo sharciyada Dib u eegista Dastuurka, aragtiyada kala duwan oo laga faa’iideysto, isla markaana xiriirka iyo wadashaqeyntu u noqoto mid heer sare ah. Dowladda Federaalka waxey kaloo qorsheyneysaa in barnaamijkan lagala tashan doono beesha caalamka si loo dhiso marxalad wadashaqyn buuxda ay ku dhalato.

Wasiirka Garsoorka ayaa hadalkiisa ku daray “Bisha August ayaa la qorsheynayaa sidii loo kordhin lahaa tayada iyo waxqabadka oo loo sameyn lahaa wadatashiga dadweynaha si dadka ay u noqdaan kuwa fahamsan oo heysta macluumaad ku filan. Dib u eegista Dastuurka waa mid u baahan in dhammaan dadka deegaanada laga wadda qeybgaliyo si ay uga hadlaan muhiimadda iyo caqabadaha jira. Si dadka oo dhan looga qeybgaliyo qorshahana waxaa muhiim ah in barnaamij baaxad leh loo diyaariyo si dhammaan dadka oo dhan loo dhageysto fikirkooda, taladooda iyo fariimahooda.” Wasiirka Garsoorka ayaa sidaa yiri.

Wasiirka Warfaafinta oo ka hadlayey muhiimadda qorshahan ayaa yiri “Dowladdu waxey aaminsantahay in Qorshaha Dib u eegista Dastuurka uu noqdo mid ay Soomaalidu hoggaamineyso, si ay u lahaato qorshaha, oo muhiim u ah sharciyadda iyo guulaha dib u eegista Dastuurka Soomaaliyeed. Dowladda waxaa ka go’an in la hirgeliyo Tiigsiga 2016, oo ay ka mid yihiin Dib u eegista Dastuurka, Dhaqangelinta Federaalka iyo hirgelinta Dimoqraadiyeynta dalka, si dalka looga hirgeliyo doorashooyin sanadka 2016ka. Dib u eegista Dastuurka waa aasaaska Tiigsiga 2016. Marka la dhameystiro Dib eegista Dastuurka, waxaa jiri doono cod loo qaado shacabka (referendum). Ka hor codeynta waxaa jiri doono barnaamijyo is-xig-xiga oo ay ka mid yihiin wacyigelin, la tashiyo shacabka lala sameynayo, waxbarasho, doodo iyo is faham keeni kara in shacabku ay fahmaan Dastuurkooda.

Wasiirka Warfaafinta ayaa ku soo gabogabeeyey hadalkiisa “Dowladda Federaalku wey ka go’antahay in nidaamkan uu noqdo mid furfuran, hufan oo si isla xisaabtan ah loo fulinayo. Sidaas daraadeed, waxaa muhiim ah in Soomaalidu ay ka qeyb-qaataan qorshahan muhiimka ah, si qorshahu u noqdo mid shacabku iska leeyahay oo guuleysta. Waxaana ugu baaqayaa dhammaan in la taageero qorshahan dib u eegista Dastuurka oo muhiim weyn noo leh, naguna horseedaya inaan dalka ka qabano doorsahooyin sanadka 2016.”

somali

 Idale News Online, Muqdisho.